Son yıllarda teknolojinin gelişmesi ve internetle birlikte yapay zekâ da arka planda gelişmeye devam etti ve hayatımızda yer almaya başladı. 20’nci yüzyılın devrimi internet kabul edilirken sanırım 21’inci yüzyılın devrimi yapay zekâ olacak.
Yapay zekâ günümüzde kullanılan, çok tartışılan hayatımıza daha da çok girecek ve hep güncel kalacak bir konudur. Bu konu sürekli güncel kalacak bir gelişim, değişim ve dönüşüm sürecidir.
Popüler olan toplumsal değişim ve dönüşüm süreci, aslında geçmişten günümüze gelen ve toplumsal farkındalık ile teknolojik adımlarla büyük bir hız kazanan yapay zekâ bir yandan gelişme adına bizi sevindirirken, bir yandan da korkutuyor.
Yapay zekâya dayalı program ve uygulamaların tercihlerimizi ve kararlarımızı giderek etkilemeye başladığı da bir gerçektir. Yapay zekâ eğitimden, sağlığa, eğlenceden sanayiye, tarımda üretime hemen hemen her sektörde giderek yaygınlaşıyor.
Örneğin, ufak bir çalışmayla, benim videomu ve sesimi kullanarak benim söylemeyeceklerimi söyletir videolar çıkabilir, görüşmediklerimle görüşmüş gibi gösterebilir.
Yapay zekâ ile karpuz seçenler, şiir makale yazanlar, klavye üzerinde kahramanlık yapanlar, merak edilip insanın aklına gelebilecek her şeyi araştıracak her türlü bilgiye ulaşacak ancak bu bilginin doğruluğu yanlışlığı teyit edilmeden bu bilgiye habere itibar edecek, bilgi kirliliğine yol açacak bilgiyi yayan insanları da görüyoruz.
Teknoloji ülkemizde her geçen gün ilerlemeye devam etmekte, fakat yararlarının yanında zararlarını da dikkat çekiyor. Artık tartışmamız gereken soru, yapay zekânın insan, çevre ve ekonomi üzerinde etkisi olup olmayacağı değil.
Asıl mesele, yapay zekânın yaratacağı etkinin iyi mi kötü mü olacağına ve bunun kimler için, nasıl, nerede ve ne zaman gerçekleşeceğine dayanıyor? İnsanın hangi zekâsının taklit edildiği ya da edileceğidir.
Yapay zekâ, en basit şekilde tanımlarsak belirli görevleri yerine getirmek için insan zekâsını taklit eden ve topladıkları bilgileri yineleyerek kendilerini geliştirebilen sistemler olarak tanımlıyoruz. Yapay zekâyı günümüz teknoloji sistemlerinden ayıran en önemli özellik insan zekâsını taklit edebilmesidir.
Bu sistem, var olan durumları gözlemleyerek daha önceden belirlenen parametreler doğrultusunda ilgili durumu işler ve buna yönelik bir tepki verir. Bu süreçte, yapay zekâ duruma ilişkin verileri hızlı, yinelemeli ve akıllı algoritmalarla birleştirilerek işler.
İnsanın belirli bir durum karşısındaki düşünceleri, davranışları ve duyguları, binlerce örneğin ve parametrenin oluşturduğu algoritmalarla taklit edilebilir. Ama insan taklit edilemez. Çünkü o kendisine has ve biriciktir. İnsan merhametli vicdanlı ve insancıldır.
Yapay zekâ, önümüzdeki yıllarda hayatımızı birçok yönden (olumlu ve olumsuz) etkilemeye devam edecektir
Yapay zekânın fırsatları
-Genetik veriler ve yaşam tarzı bilgileri analiz edilerek, kişiye özel tedavi ve önleyici sağlık hizmetleri sunulabilecektir. Sağlıkta, yapay zekâ destekli sistemler teşhis ve tedavide devrim oluşturabilir. Hastalık teşhisi, ilaç keşfi, kişiselleştirilmiş tedavi planları, tıbbi görüntü analizi ve hasta bakımı gibi alanlarda kullanılarak yapay zekâ destekli sistemler, erken teşhis ve tedavi planlamasında, üretilen yapay organlarla sağlık problemleri ve bulaşıcı hastalıklara karşı hızlı bir çözüm bulunabilir.
-Yapay zekâ, doğal çevreyi korumak, kaynakları verimli kullanmak ve yeni nesil çözümler geliştirmek için artık vazgeçilmez bir araçtır. Yapay zekâyı sadece risklerden korunmak için değil, daha bilinçli kararlar almak ve sağlam stratejiler oluşturmak için de kullanabiliriz. Hem bireysel hem toplumsal ölçekte güvenli bir gelecek için hepimizin pusulası olabilir. Verilerle geçmişte yapılan yanlış ve hatalardan ders çıkararak, sorunlara karşı geliştirilen strateji ile daha sağlıklı bir sonuca çözüme ulaşılabilir. Bilgiye ulaşmak daha kolay ve ucuz olabilir.
-Eğitimde, yapay zekâ her öğrencinin öğrenme hızına ve stiline uygun bir eğitim deneyimi sunabilir. Bu, eğitimde fırsat eşitliği için büyük bir potansiyel demek. Kişiselleştirilmiş öğrenme deneyimleri, otomatik değerlendirme sistemleri ve eğitim içeriği oluşturma gibi alanlarda yapay zekâ teknolojileri kullanılıp bu sistemi her öğrenciye ulaştırmak gerekir.
-Yapay zekâ, iklim değişikliğiyle mücadelede güçlü bir araç olabilir. Tarımda, mahsul ve su verimliliği üzerine çalışan yapay zekâ sistemleri, gıda güvenliğine katkı sunabilir ve kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlayabilir.
-Endüstriyel üretim süreçlerinde yapay zekâ, verimliliği ve kaliteyi artırabilir. Makine öğrenimi algoritmaları, üretim hatalarını önceden tahmin ederek bunların en aza indirilmesini sağlayabilir. Bu durum, üretim maliyetlerini düşürürken, kaynakların daha verimli kullanılmasını mümkün kılar.
-Ulaşımda araçlar, trafik yönetimi, rota, akıllı trafik ışıkları, alternatif yollar ve sürücü davranışı analizi gibi alanlarda yapay zekâ çözümleri geliştirilmektedir. Trafik yönetimi, enerji kullanımı ve kamu hizmetleri yapay zekâ ile optimize edilebilecektir.
-Şehir planlamasında yapay zekâ teknolojileri; trafik akışını, enerji ve su kullanımını optimize etmek ve atık yönetimini geliştirmek gibi konularda büyük faydalar sağlayabilir. Bu da şehirlerde yaşam kalitesini artırarak, sürdürülebilir kentsel gelişimi destekler…
Çağın ve Teknolojinin Gerisinde Kalmamak İçin Yapay Zekâ Kullanılmalıdır
Kısacası Yapay Zekâ, daha önce yapılan tüm çalışmalarla ilgili ortak veri çıkararak işleri hızlandırır, hata payını azaltır, araştırmalarda zaman tasarrufu ve daha doğru kararlar alınmasını sağlar.
Özellikle tekrarlayan görevleri otomatikleştirerek verimliliği ve istenile araştırma konusu olan büyük veri analizleriyle daha kısa sürede istenilen hizmetler sunarak yenilikçi çözümler sunar.
