Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.
Kanuna göre, reklam yasağı kararı verilmiş olmasına rağmen reklam yasağı getirilenlere reklam vermeye devam eden Gelir Vergisi mükelleflerinin vergi matrahının hesaplanmasında, bu harcamaları gider olarak kabul edilmeyecek.
Bir veya birden fazla özel sağlık kuruluşu ile sözleşme düzenleyerek hekimlik faaliyetini yürüten diş hekimleri ve hekimler, serbest meslek erbabı olarak kabul edilecek ve kazançları serbest meslek kazancı hükümlerine göre vergilendirilecek.
Vergi daireleri tarafından düzenlenen ve imzalanması gereken belgelerin, Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda imzalanması, mühürlenmesi veya onaylanması durumunda belgeler vergi dairesi tarafından imzalanmış, mühürlenmiş veya onaylanmış sayılacak.
Vergi kaçakçılığı suçuna ceza artırımı
Vergi kanunlarına göre tutulan defter ve kayıtlar üzerinde hile ve tahrif edenler ve yanıltıcı belge düzenleyenler hakkındaki hapis cezasının üst sınırı 3 yıldan 5 yıla çıkacak.
Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler, sahte olarak düzenleyenler için öngörülen cezanın 5 yıllık üst sınırı 8 yıl olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, bakanlıkla anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlara, ödeme kaydedici cihazlara müdahale ederek satışlara ait belgelerin kayıt alınmasına engel olanlara ve ilgili kurumlara elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebep olanlara verilecek cezanın üst sınırı da 5 yıldan 8 yıla çıkarılacak.
Bu fiillerle vergi kaybı tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirilecek. Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza, yarı oranında indirilecek.
Ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi gerekecek.
Bu suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde ceza, dörtte birden dörtte üç oranına kadar artırılabilecek.
Bu suçların başka bir kişi tarafından işlendiğinin veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda kamu davası açılması için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi şartı aranmayacak.
Muhtar ücretlerinde artış
Seyahat acentelerinin 2022 yıllık aidatlarının hesaplanmasında 2022 yılı için tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranının yüzde 50'si dikkate alınacak.
Muhtarlara 14 bin 750 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan miktarda verilen aylık ödeneğin net tutarının, net asgari ücret tutarının altında kalması halinde aradaki fark, ödenek için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ayrıca ödenecek.
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen 27 Temmuz 2020 tarihli ve 65 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle bazı üniversitelere ihdas edilen kadrolar, kanunla yeniden oluşturulacak.
Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişiler, çalışma veya oturma izni alarak 6 aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları ile kanuni ve iş merkezi Türkiye'de olmayan ve bir iş yeri ya da daimi temsilci vasıtasıyla Türkiye'de kazanç elde etmeyen kurumlara yapılan konut veya iş yeri teslimlerinde, KDV'den istisna tutulmak için 1 yıllık elde tutma şartı 3 yıla çıkarılacak.
İmalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere, belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31 Aralık 2025 tarihine kadar KDV'den müstesna olacak.
Türkiye'de gerçekleştirdikleri Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirdikleri elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye'de imal eden mükelleflere bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31 Aralık 2023'e kadar KDV'ye tabi olmayacak.
İmalat sanayi ile turizme yönelik inşaat işleriyle elektrik motorlu taşıtlarla ilgili yatırımın tamamlanmaması halinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecek. Zamanında alınmayan vergilerle vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren geçerli olacak.
Bu kapsamda yapılan hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler, istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecek.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, yapı kayıt belgesi alınan yapıların üzerinde bulunduğu Hazine taşınmazlarının satışına ilişkin başvuru süresi 31 Aralık 2022'ye kadar uzatılacak.
Satış bedelinin tamamının peşin ödenmesi halinde yüzde 20, en az yarısının ödenmesi halinde yüzde 10 indirim uygulanacak. Taksitli satışlarda satış bedelinin en az yüzde 10'u peşin ödenecek, kalan bedel ise 5 yıla kadar taksitlendirilecek. Taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısı uygulanacak.
Hazine taşınmazlarının rayiç bedel üzerinden doğrudan satışlarında, satış bedelinin peşin ödenmesi halinde satış bedeline yüzde 20 indirim uygulanacak.
Ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere kiraya verilen taşınmazlar Devlet İhale Kanunu'nda yer alan hükümler çerçevesinde ihale yoluyla satışa konu edilebilecek. İhalenin yapıldığı tarihte en az 3 yıl süreyle taşınmazları sözleşmeye dayalı olarak kullanan kiracılar, öncelikli olarak satın alma hakkına sahip olacak.
Hazine taşınmazlarının, Devlet İhale Kanunu ile Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'a göre yapılan satışlarında, satış bedelinin peşin ödenmesi halinde yüzde 20 indirim uygulanacak.
Üzerinde yapılanma olan ve yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine satılmak üzere belediyelere devredilen taşınmazların satışında satış bedelinin tamamının peşin ödenmesi halinde yüzde 20, en az yarısının ödenmesi halinde yüzde 10 indirime gidilecek.
Bu kapsamda yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında yapılacak satışlarda da bu hükümler uygulanacak.
Hazine taşınmazlarının kiralanması
Kanunla, hazine taşınmazları üzerinde tesis edilecek irtifak hakları ile verilecek kullanma izinlerinde, irtifak hakkı veya kullanma izni bedellerine ilave olarak alınacak hasılat paylarına ilişkin düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, toplam yıllık hasılat, işletmenin tek düzen muhasebe sistemindeki gelir tablosunda yer alan net satışları, iştiraklerden ve bağlı ortaklıklardan elde edilen temettü gelirleri hariç olmak üzere diğer faaliyetlerden olağan gelir ve karları ile olağandışı gelir ve karların toplamı üzerinden tespit edilecek.
İrtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen Hazine taşınmazı üzerinde bulunan tesisin tamamının veya bir kısmının hak lehtarınca üçüncü kişilere kiraya verilmesi halinde, hak lehtarından brüt kiranın yüzde 1'i, kiracıdan ise tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hasılattan hak lehtarına ödenen kira bedeli düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden yüzde 1 oranında ayrıca pay alınacak.
Kiracılardan alınamayan hasılat payları hak lehtarından alınacak. Yürütülen faaliyetin niteliği gereği yıllık hasılatının tespit edilememesi durumunda hak lehtarından cari yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, kiracılardan ise hak lehtarına ödenen cari yıl kira bedeli üzerinden yüzde 20 pay alınacak.
İmar planı bulunmayan veya imar planında tarımsal amaca ayrılan Hazineye ait tarım arazileri, 31 Aralık 2019'dan önce en az 3 yıldan beri tarımsal amaçla kullanan ve kullanımlarının halen devam ettiği Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen kullanıcılarına, cari yıl ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden 10 yıla kadar doğrudan kiralanabilecek.
Mahalli idarelere ve sosyal güvenlik kurumlarına ait konutların satışından elde edilen gelirler hariç olmak üzere 2022 ve 2023 yıllarında ihalesi yapılan kamu konutları satışından elde edilen gelirler genel bütçeye gelir kaydedilecek.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, OHAL kapsamında kapatılan veya hazineye devredilen kurum ve kuruluşların her türlü taşınır ve taşınmazlarının devir işlemlerine ilişkin tedbirler belirleniyor.
Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'da yapılan değişiklikle, devralınan varlıklardan nakit ve diğer hazır değerler emanet, diğer varlıklar ise nazım hesaplarda izlenecek. Nazım hesaplarda izlenen varlıklardan elden çıkarılanların tutarı ile elden çıkarılmayanların rayiç bedeli tespit edilerek ilgili varlık hesapları karşılığında emanet hesaplarına alınacak.
Ödenmesine karar verilen borçlar bu emanetlerden ödenerek kalan nakit tutarlar bütçeye gelir kaydedilecek. Nakit dışı diğer tutarlar ise ilgili hesaplara alınacak.
Borçların ödenmesinde, çeşidine bakılmaksızın 500 lirayı geçmeyen borçlar, işçi alacakları, rehinli alacaklar, belirtilen alacaklara girmeyen diğer alacaklar, enerji, iletişim ve su kullanımından kaynaklanan alacaklar, kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, fon kesintisi, pay gibi borçlar, çalışanların sigorta primleri şeklinde sıralama esas alınacak. Emanet tutarı, ilgili sıra içinde bütün alacaklıların alacağını tamamen ödemeye yetmezse garamet sistemiyle paylaştırma yapılacak.
Kapatılan özel öğretim kurum ve kuruluşları, kurs, dershane, öğrenci yurtları ve pansiyonlara avans veya peşin ödeme şeklinde kapatma tarihinden sonraki dönemler için ifa edilmiş olan öğrenim ve barınma bedelleri, belirtilen sıraya tabi tutulmaksızın iade edilecek.
2/B kapsamındaki taşınmazlar ile hazineye ait tarım arazileri
2/B alanlarında bulunan taşınmazlar ile Hazineye ait tarım arazilerinin satışına ilişkin, süresi içinde başvuru yapmayanların başvuru süresi, kendilerine yapılan tebligatta belirtilen bedeli süresi içerisinde ödeme süresi, taksitli satışlarda sözleşmesinde belirtilen taksitlerden ikiden fazlasını vadesinde ödemeyenlerin ödeme süresi 31 Aralık 2022'ye kadar uzatılacak.
Satış bedelleri, TÜİK'in her ay için belirlediği TÜFE toplamında artırılarak hesaplanacak.
Kamu personelinin geçici görevlendirmelerinde konaklama gideri belli oranlarda artırılacak.
Kanunun, muhtar ücretleriyle ilgili düzenlemesi 15 Ocak 2022'den itibaren geçerli olmak üzere, bazı üniversitelere kadro ihdasına ilişkin düzenlemesi 16 Mart 2022'den itibaren, finansal kuruluşlardan yüzde 25 kurumlar vergisi alınmasına yönelik düzenlemesi 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren, ÖSYM'ye soru hazırlayan öğretim elemanları ve öğretmenlere ek ödeme uygulamasına ilişkin düzenleme bu yıl başından itibaren yürürlüğe girecek.
Şahıslar adına kayıtlı olan ancak daha sonra hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapuda hazine adına tescil edilen taşınmazların hak sahiplerine iade edilmesine ilişkin yeniden başvuru süresi verilecek. Öte yandan taşınmazların kullanıcılarının ve kayıt maliklerinin farklı kişiler olmaları nedeniyle satın alma veya iade hakkından yararlanmayanlara da yeniden başvuru hakkı tanınacak. Bu kapsamda başvuru süresi 31 Aralık 2022'ye kadar uzatılacak.
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olan hazineye ait taşınmazlardan, 30 Mart 2014'ten önce üzerinde yapılanma olanlar belediyelere devrediliyor, belediyeler tarafından da yapı sahiplerine en az yüzde 10'u peşin, 5 taksitle satılıyordu. Kanunla, sözleşmede belirtilen taksitlerden ikiden fazlasını vadesinde ödemeyenler ile toplam taksit süresi içerisinde borcunun tamamını ödemeyenlerin ödeme süresi, vade tarihinden ödeme tarihine kadar kanuni faiz uygulanmak suretiyle 31 Aralık 2022'ye kadar uzatıldı.
Tasarruf finansman şirketlerinin ticaret unvanları ile her türlü belge, ilan ve reklamlarında "katılım" ibaresini kullanamayacaklarına ilişkin sınırlama kaldırılıyor.
Yeni maddeler
Teklife ihdas edilen maddelere göre, Sağlık Bakanlığı veya bağlı kuruluşların kadrolarında iken tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık mevzuatına göre diğer kurum ve kuruluşlarında uzmanlık eğitimi yapan hekimlerin bu eğitim süreleri, tazminat ödememeleri için zorunlu olan görev süresine dahil olacak.
Devletten istifa eden hekimlerin, tekrar geri dönüşleri için zorunlu olan bekleme süreleri, bir defaya mahsus olmak üzere kaldırılacak.
1 Mart 2020 tarihinden 30 Haziran 2020 tarihine kadar işleyecek iş yeri kira bedelinin ödenmemesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacak. Maddenin gerekçesinde, Kovid-19 salgınının olumsuz etkilerinin bertaraf edilmesinin amaçlandığı kaydedildi.
Öte yandan, teklifin 34. maddesinde yapılan değişikliğe göre, iade edilen tasarruf finansman sözleşmesine ilişkin tasarruf tutarı ve bu sözleşmeye ilişkin müşterinin ödediği organizasyon bedelinin yüzde 20'si, tasfiye masası tarafından sıra cetveline tabi olmaksızın bir ay içinde müşteriye nakden ve defaten ödenecek.
TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, teklifin kabul edilmesinin ardından, birleşimi, 12 Nisan Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.
