Ekin Hazal DOĞRUYUSEVER/ Akaryakıtta yaşanan fiyat artışı, birçok ürünü etkilemeye devam ediyor. Yaşanan fiyat artışından dolayı nakliye giderlerinin oldukça arttığını dile getiren Ankara Sebze Meyve Toptancı Hali esnafı, geçen yıl Antalya’dan Ankara’ya 5 bin liraya giden kamyonun maliyetinin, bugün neredeyse 15 bin liraya yükseldiğini dile getiriyor.
Artan nakliye, çalışan ve dükkân masrafları karşısında zor durumda kalan Ankara Toptancı Hali esnafı yetkililere destek çağrısında bulunuyor. Hal esnafına göre akaryakıt fiyatlarının düşmesi, meyve ve sebzenin etiket fiyatına da olumlu anlamda yansıyacak.
Ankara Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Güner Fırat, meyve- sebze fiyatlarının yükselişinde sadece akaryakıt zammının değil, girdi maliyetlerinde yaşanan artışın da etkili olduğunu söyledi.
“Kap ve ambalaj maliyetini de düşünmek lazım”
Fırat, “Sektörümüz arz talep dengesi üzerine kurulu… Talep çok ürün azsa, o ürünün yükselişi kaçınılmaz oluyor. Yine ürün çok, talep azsa o ürünün fiyat bakımından düşüşü durdurulamıyor. Sorunun asıl çözümü, üretim. Eğer üretim çok olursa, fiyatlarda dengede olur. Arz-talep dengesi yazın gelmesi ve ürünün de çoğalmasından dolayı şu an için dengede. Girdi maliyetlerimiz de oldukça yüksek. Örneğin, kirazı ele alalım sadece işçilik maliyeti 6-7 lira, bu yüzden manavda 20-25 lira olması oldukça normal. Bunun kap ve ambalaj maliyetini de düşünmek lazım. Geçen yıl akaryakıtın litresi 6-6 buçuk liraydı, şimdi 30 lirayı aştı. Haliyle, nakliye ücretlerinde bir artış oldu. Bu durumda tabii ki ister istemez fiyatlara yansıyor. Akaryakıt fiyatlarının yüksek oluşu çok büyük bir etken ama bir tek akaryakıt olarak ele almamak lazım. İşçi giderleri, ham madde oranındaki artış da fiyatları etkiledi. Akaryakıt fiyatlarının yükselmesi de tuzlu biberi oldu” dedi.
“Ayakta durabilen dükkan sayısı bir elin parmağını geçmez”
Ankara Toptancı Hali’nde yaklaşık olarak 3 bin 500’e yakın çalışan olduğunu dile getiren Fırat, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sektörümüz öyle uzaktan görüldüğü gibi değil. Yani burada hiç kimse elinde bal, kaymak dolaşmıyor. Üreticiden tutun satıcıya, pazarcıya gelene kadar herkes aynı sıkıntıyı yaşıyor. Şu an için Ankara Toptancı Hali’nde 195 dükkan var bunun yanında yaklaşık 3 bin- 3 bin 500 kadar da çalışan var. Toptancı Hali’nde son 5 senede 195 dükkan arasında gerçekten ayakta durabilen dükkan sayısı bir elin parmağını geçmez”
Meyve sebze fiyatlarına ilişkin konuşan bir diğer hal esnafı ise, nakliye giderlerinin belini büktüğünü dile getirerek, “Akaryakıt fiyatlarının yükselmesi doğal olarak sebze-meyveye yansıdı. Tek bir etken diyemeyiz ama nakliye giderlerinin payını bir hayli arttırdı. Geçen yıl Antalya’dan Ankara’ya 5 bine giden kamyonumun maliyeti bugün neredeyse 15 bin liraya dayandı.
Dolayısıyla bu artışın fiyatlara yansıması da kaçınılmaz oldu. Ürün tarladan 1 TL’ye dahi çıksa nakliyeyle büyükşehirlere geldiğinde fiyat doğal olarak bir artışa uğruyor” dedi.
“Fiyatı en çok artan ürün limon, en azalan ise biber”
Ankara Toptancı Hali’nde meyve ve sebzelerin alış fiyatını aktaran hal esnafı Ramazan Çoban ise, şu an için en yüksek fiyatlı ürünün limon olduğunu söyledi.
Çoban, sözlerini şöyle tamamladı: Öncelikle, size alış fiyatlarımızdan bahsetmek istiyorum. Şu an için kabak 5, patlıcan 5-6 lira arası, kırmızı biber 7 ile 9 TL arası, yerli muz 15 lira, elma 8 -9 TL, kiraz 15 -18 TL arası… Şu an için halde en yüksek ürün limon…Sandığı 260 lira yani bir kilo limonun biz de alış fiyatı 12 lira… Şu anda en düşük ürün ise biber… Aynı şekilde domates fiyatlarında da bir düşüş yaşanıyor.”
