Ekin Hazal DOĞRUYUSEVER/ Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, birçok ülkede görülen Maymun çiçeği virüsüne ilişkin Yeni Journal’a konuştu. Ceyhan, “Virüsün solunum yoluyla yani damlacık yoluyla bulaşması mümkün ancak korona virüsle kıyaslarsak; bulaşma riski yüzlerce kat daha düşük ve yavaş” ifadesini kullandı. Maymun çiçeği virüsünün korona virüs veya grip gibi hızlı bir değişime uğramadığını dile getiren Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, yine de dikkatli olunması gerektiğinin altını çizdi. “Maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığının bir akrabası” Prof. Dr Ceyhan, “Virüs, Orta ve Batı Afrika'da görülen bir hastalık dolayısıyla her yıl 100-150 civarında o bölgede hastalık görülüyor ama yine de sayıca az da olsa Amerika ve Avrupa'da görülüyordu. Fakat bu sene, birdenbire önce İngiltere arkasından Avrupa ülkelerinde, İspanya, Portekiz, Belçika ve Amerika Birleşik Devletleri’nde görülmeye başladı…Aslında maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığının bir akrabası. Milyonlarca insanı öldüren ve büyük yıkıma yol açan insan çiçeği virüsünün benzeri ancak maymun çiçeği virüsü, onun gibi insanlarda çok ağır seyretmiyor, öldürücü bir etkisi görülmüyor. Virüsün, 2 tipi var. Birincisi Orta Afrika'da görülen tipi, bu daha ağır seyrediyor. Bir de Batı Afrika'da görülen bir mutasyonu var, daha hafif seyrediyor. Şu an da diğer ülkelerde tespit edilen vakalar Batı Afrika tipi virüs. Bu yüzden de vakalar hafif seyrediyor. Vaka sayıları çok yüksek değil çünkü bunlar DNA virüsleri, korona virüs, grip virüsünde olduğu gibi hızlı bir değişime uğramazlar” şeklinde konuştu. Hastalık, ilk başta maymunların çok olduğu ülkelerde görülüyordu daha sonra kemirgenlerden daha çok bulaşmaya başladı diyen Ceyhan, “Avrupa'da görülen vakalar daha çok tavşan, sincap, fare, sıçan gibi kemirgenlerin temasıyla ya da onların atıklarıyla temas etmekle bulaşıyor. Dolayısıyla kemirgen hayvanların çok yaşadığı bölgelerde ve atıklarının çok olduğu yerlerde de vakalar görülebilir” dedi. “Daha çok temas yoluyla bulaşıyor!” Maymun çiçeği virüsünün pandemi yaratma etkisinin şu haliyle olmadığını dile getiren Ceyhan, virüsün hastalık yapma seyrinin oldukça yavaş olduğunu söyledi. Prof. Dr. Ceyhan, “Virüsün solunum yoluyla yani damlacık yoluyla bulaşması mümkün ancak korona virüsle kıyaslarsak; bulaşma riski yüzlerce kat daha düşük ve yavaş. Maymun çiçeği virüsü, daha çok temas yoluyla bulaşıyor. Korona virüste yaşandığı gibi bir vaka patlaması veya pandemiye dönüşmesini beklemiyorum fakat yine de dikkatli olmakta fayda var. Yani, bu Türkiye’ye gelemeyecek anlamına gelmez özellikle insan teması vakalar gelebilir” uyarısı yaptı. Hastalığın görülme nedenlerine değinen Prof. Dr. Ceyhan, şunları söyledi: “Korona virüs pandemisi sırasında tam 2 buçuk yıl boyunca kendimizi iyi koruduk, hastalıklardan uzak durmaya çalıştık, o nedenle de bu tip hastalıklara karşı bağışıklığımız tam gelişemedi. Dünya genelinde birdenbire bütün tedbirleri kaldırması da yeni hastalıklara açık hale gelmemize neden oldu. Böyle olunca da bağışıklığı yetersiz olan, birdenbire temasa son derece açık insanlar haline geldik. Sadece bu tarz vakaları görmüyoruz. Mesela, bu mevsimde normalde çok görmediğimiz üst solunum yolu enfeksiyonları ishal vakaları da fazla.” Maymun çiçeği için özel aşı olmadığını; ancak diğer akrabaları olan virüsler için geliştirilmiş aşıların yaklaşık yüzde 85 koruyucu olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, sözlerini şöyle tamamladı: “Bu çok eski bir hastalık çünkü 1958'de hayvanlarda, 1972'de de insanlarda gösterilmiş. Bu yüzden tanısı da mümkün. Az görülen bir hastalık olan Maymun çiçeği virüsüne karşı elimizde bir aşı yok ama insan çiçeği için kullanılan aşı yüzde 85 koruyucu.”