Kadastro ve sulh ceza hakimlerinin belirli bir kıdeme sahip hakimler arasından atanmalarına yönelik Hakimler Savcılar Kurulu’nun ilke kararları Resmi Gazete'de yayımlandı. Böylece İnsan Hakları Eylem Planı’nda (İHEP) yer alan uzmanlaşma ve kişi haklarının korunmasına yönelik iki faaliyet daha hayata geçirildi. Adalet Bakanlığı tarafından yürütülen İHEP’de yer alan ‘kişi özgürlüğü ve güvenliğinin güçlendirilmesi’ ile ‘ihtisas mahkemelerinin güçlendirilmesi’ amaçları doğrultusunda HSK Genel Kurulu, 19 Ocak’ta ilke kararları aldı. Buna göre kadastro mahkemelerinin daha etkin ve verimli şekilde faaliyetlerini yürütebilmesi hususunda yeni usul ve esaslar belirlendi. Kişi özgürlüğünü doğrudan ilgilendiren kararlara bakan Sulh Ceza Hakimlikleri için de kıdem şartı getirildi. Bugünkü Resmi Gazete’de kamuoyuna duyurulan kararlara göre Sulh Ceza ve Kadastro Hakimliği görevlendirmelerinde asgari kıdem şartı aranacak, kadastro hakimleri alanlarında en az 4 ay eğitim aldıktan sonra göreve başlayabilecek. İlke kararı hükümleri HSK tarafından yürütülecek.
Kadastro mahkemelerinin daha etkin ve verimli şekilde faaliyetlerini yürütebilmesine ilişkin usul ve esaslar da HSK ilke kararıyla belirlendi. Kadastro mahkemelerine atanabilmek için asgari kıdem şartı öngörüldü. Buna göre birinci bölgede asgari 4 yıl kıdemi bulunan, diğer yerlerde ise bölgedeki daha kıdemli hakimlerin kadastro yetkilendirilmeleri yapılabilecek.
HSK’nın ilke kararıyla kadastro mahkemelerinde görev süresi de yeniden belirlendi. Hakimin ileri sürdüğü mazeret talebi dışında tayin edilmeme güvencesi verilecek. Kadastro hakimlerine düzenli hizmet içi eğitimler verilecek. Yeni görev yerlerindeki yetkilendirme konusunda da önceki kadastro yetkisi dikkate alınacak ve kadastro hakimliği imkanlar dahilinde müstakil yetkili olacak. Kadastro hakimleri, sonraki görev yeri olarak tercih edecekleri kadastro mahkemesinin bulunduğu beş ilden birine atanabilecek. Yargı mensupları bu önceliğe dosyalarını bitirme süresi ve karar isabet oranına göre hak kazanacak.
İHEP’te aynı hedef kapsamında daha önce de çocuk, finans, sendika ve kamulaştırma davaları için ihtisas mahkemeleri belirlenmişti. Aynı şekilde vergi suçları ve bilişim suçlarına da bu alanda uzmanlaşmış hakimlerin görev alacağı ihtisas mahkemeleri bakıyor. Uzmanlaşma hedefi doğrultusunda bu değişiklikler 15 Aralık 2021 tarihinden itibaren uygulanıyor.
İHEP’te ‘Kişi özgürlüğü ve güvenliğinin güçlendirilmesi’ başlığı altında yer alan ‘Sulh Ceza Hakimliğine yapılacak yetkilendirmelerde asgari kıdem şartı’ getirilmesi faaliyeti de Resmi Gazete'de yayımlanan HSK’nın ilke kararları doğrultusunda hayata geçirildi. Sulh ceza hakimleri yargı bölgelerinin iş yoğunluğuna göre belirlenen sürelerle görev yapmış kıdemli hakimler arasından atanabilecek. Buna göre ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerlerdeki Sulh Ceza Hakimliklerine birinci bölgede 4 yıl, ikinci bölgede 3 yıl, üçüncü bölgede ise 2 yıl asgari kıdemi bulunan hakimlerin yetkilendirmeleri yapılacak. Bu ilke kararında Sulh Ceza Hakimliklerinin kıdem şartına ilişkin hüküm bulunmayan hallerde Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) Birinci Dairesi tarafından belirlenecek prensipler uygulanacak.
İHEP kapsamında daha önce yapılan değişiklikle Sulh Ceza Hakimlerinin kararlarına karşı Asliye Ceza Hakimine itiraz yolu açılmıştı. Dikey itiraz olarak adlandırılan bu usul de 1 Ocak’tan itibaren uygulanıyor.
